Ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα σε δύση και Κίνα καλά κρατεί. Και όπως πάντα, η Δύση θυμάται που και που το αποικιακό της παρελθόν, και προσπαθεί να επιβάλλει τους δικούς της όρους σε φίλους, συμμάχους και εχθρούς. Δυστυχώς (για την Δύση) δεν ζούμε πια στο έτος 1500 και ο θιγόμενος τώρα πια αντιδρά δυναμικά, και το χειρότερο είναι ότι κρατάει και όλα τα «χαρτιά». Κάπως έτσι έγινε και με την υπόθεση της εταιρείας Nexperia την οποία θα αναλύσουμε παρακάτω.
Η Nexperia είναι μια ολλανδική εταιρεία ημιαγωγών με έδρα στο Nijmegen, η οποία παράγει ημιαγωγούς που χρησιμοποιούνται σε αυτοκίνητα και ηλεκτρονικά.
Η εταιρεία αυτή βρίσκεται υπό έλεγχο της κινεζικής Wingtech Technology ήδη από το 2018, καθώς την απέκτησε έναντι περίπου 3,6 δις δολαρίων.
Η Ολλανδική κυβέρνηση στις 13 Οκτωβρίου 2025 μέσω του Υπουργείου Οικονομικών ανακοίνωσε ότι προχώρησε σε έκτακτα προληπτικά μέτρα κάνοντας χρήση μιας σπάνιας νομοθεσίας (Goods Availability Act) ώστε να διασφαλίσει ότι η κρίσιμη τεχνολογία και η παραγωγή δεν θα μεταφερθούν εκτός της Ευρώπης.
Φυσικά μετά την κίνηση αυτή, η Κίνα ανταπάντησε με μέτρα εναντίον της Nexperia, επιβάλλοντας απαγόρευση εξαγωγών από τη θυγατρική της στην Κίνα και τους υπεργολάβούς της με προφανές αποτέλεσμα να τεθεί υπό πίεση η αλυσίδα εφοδιασμού ημιαγωγών στην Ευρώπη.
Η ολλανδική κυβέρνηση δικαιολόγησε τις πράξεις της λέγοντας ότι στη Nexperia υπήρχαν «σοβαρά διοικητικά ελλείμματα», με αποτέλεσμα να εγείρονται ερωτηματικά για τη μελλοντική συνέχιση της παραγωγής και διαθεσιμότητας των προϊόντων της στην Ευρώπη.
Επίσης επισήμανε και τον κίνδυνο μεταφοράς κρίσιμης τεχνογνωσίας και παραγωγής από την Ευρώπη στην Κίνα, γεγονός που θα υπονόμευε την τεχνολογική και οικονομική ασφάλεια της Ολλανδίας και της Ευρώπης.
Μετά τον σάλο που έφερε η «αρπαγή» της διοίκησης της Nexperia, η Ολλανδία δήλωσε ότι η κίνηση έγινε «μόνο από δική της πρωτοβουλία», χωρίς να είναι «εντολή ή απόφαση άλλων χωρών», υπονοώντας φυσικά την παρέμβαση των ΗΠΑ.
Η κινεζική πλευρά μέσω του Υπουργείου Εμπορίου της Κίνας κατήγγειλε ότι η παρέμβαση της Ολλανδίας αποτελεί παραβίαση του πνεύματος της αγοράς και των διεθνών συμβάσεων, ότι χρησιμοποιείται υπερβολικά η έννοια της «εθνικής ασφάλειας» και ότι πλήττει άμεσα τα δικαιώματα των Κινέζων επενδυτών.
Η Wingtech υποστήριξε ότι η απόφαση έχει πολιτικά κίνητρα και δεν βασίζεται σε έγκυρη αξιολόγηση κινδύνου.
Η απάντηση από την πλευρά της Κίνας φυσικά ήρθε αστραπιαία και ήταν άκρως αποφασιστική. Τέλος στις εξαγωγές των προϊόντων της Nexperia αλλά και των υπεργολάβων της προς την Δύση!
Ποιες είναι οι επιπτώσεις από την απόφαση αυτή; Η Nexperia προμηθεύει βασικούς ημιαγωγούς που χρησιμοποιούνται σε μονάδες αυτοκινήτων (ECUs) και άλλες βιομηχανικές εφαρμογές. Η ένωση ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών (ACEA) προειδοποίησε ότι τα αποθέματα αυτών των εξαρτημάτων μπορεί να εξαντληθούν μέσα σε λίγες εβδομάδες κάτι που θα βάλει στοπ στην παραγωγή οχημάτων. Μεγάλο είναι και το κόστος στις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των χωρών καθώς η υπόθεση αυτή θέτει νέο προηγούμενο για το πώς οι κυβερνήσεις μπορούν να παρεμβαίνουν σε ιδιωτικές εταιρείες για λόγους “οικονομικής/τεχνολογικής ασφάλειας”. Βλέπετε δημιουργείται ένα «προηγούμενο» καθώς το ότι ένα κράτος της ΕΕ (Ολλανδία) προχωρά σε κρατική παρέμβαση σε εταιρεία με ξένο ιδιοκτήτη για τεχνολογικούς λόγους μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για άλλα κράτη. Αυτό εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο επενδύσεις και εξαγορές θα είναι ασφαλείς σε έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι ημιαγωγοί δεν είναι απλώς άλλο ένα εμπορικό αγαθό. Είναι κρίσιμοι για την τεχνολογία (AI, αυτοκίνητα, αμυντικά συστήματα) κάτι που φυσικά «βάζει στην πρίζα» τις κυβερνήσεις. Ας λέμε τα πράγματα με το όνομά τους όμως. Η διαμάχη αυτή δεν περιορίζεται σε εταιρικό επίπεδο, αλλά εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της τεχνολογικής αντιπαράθεσης Δύσης–Κίνας, με τις ΗΠΑ να έχουν ήδη θέσει στη δική τους «μαύρη λίστα» (entity list) την Wingtech.
Η διαμάχη αυτή μας απέδειξε το πόσο γρήγορα η τεχνολογία και οι επενδύσεις γίνονται αντικείμενα γεωπολιτικής. Όταν μία εταιρεία ημιαγωγών μπορεί να αντιμετωπιστεί ως «κρίσιμη εθνική υποδομή», τότε οι κανόνες του ελεύθερου εμπορίου και της ανοικτής αγοράς δοκιμάζονται. Η Ευρώπη, οι ΗΠΑ αλλά και η Κίνα πρέπει να επικεντρωθούν στο ότι οι τεχνολογικές αλυσίδες είναι διασυνδεδεμένες και η διαμάχη αυτή δεν είναι απλώς μεταξύ Ολλανδίας και Κίνας αλλά αφορά όλη την αυτοκινητοβιομηχανία, την τεχνολογία, την ασφάλεια και τον διεθνή ανταγωνισμό.
Αν αυτή η υπόθεση εξελιχθεί συνεχίσει στον «κακό» αυτό δρόμο της διαχείρισης ρισκάρουμε μεγαλύτερη απομόνωση, αυξημένο κόστος και λιγότερη ευελιξία στην τεχνολογία — κάτι που δεν συμφέρει μακροχρόνια την Ευρώπη ή την Κίνα. Η τεχνολογία δεν αναπτύσσεται με προστατευτισμό αλλά με συνεργασία, ακόμη και όταν κάποιοι «ευαίσθητοι» τομείς της χρειάζονται έλεγχο και προστασία.
