Το κοινοβούλιο της Ιαπωνίας ψήφισε την Τετάρτη έναν νόμο-ορόσημο, με τον επίσημο τίτλο Act on Promotion of Competition for Specified Smartphone Software. Ο νόμος αποτελεί άμεση απάντηση στις ανησυχίες σχετικά με τον ασφυκτικό ανταγωνισμό και τις επιλογές των καταναλωτών, ιδίως όσον αφορά τα λειτουργικά συστήματα iOS της Apple και Android της Google, τα οποία έχουν κυριαρχήσει στην αγορά των smartphones.
Η νομοθεσία αυτή, που εμπεριέχει ορισμένα στοιχεία του πρόσφατου νόμου της Ευρώπης για τις ψηφιακές αγορές (DMA), αποσκοπεί στο να αποτρέψει τεχνολογικούς γίγαντες όπως η Apple και η Google από το να μονοπωλούν τις πωλήσεις και τις λειτουργίες εφαρμογών στις αντίστοιχες πλατφόρμες τους, μια πρακτική που είναι γενικά γνωστή ως “gatekeeping”. Η Επιτροπή Δίκαιου Εμπορίου της Ιαπωνίας θα είναι υπεύθυνη για τον εντοπισμό των εταιρειών που εμπίπτουν στον νέο αυτό νόμο και τη διασφάλιση της συμμόρφωσής τους, απαιτώντας τακτικές εκθέσεις συμμόρφωσης και συνεχή παρακολούθηση.
Σε περίπτωση που οι εταιρείες αυτές παραβιάσουν τους νέους κανονισμούς, θα βρεθούν αντιμέτωπες με βαριά πρόστιμα της τάξεως του 20% των εγχώριων εσόδων της παραβατικής υπηρεσίας, τα οποία μπορούν να αυξηθούν στο 30% εάν η αντιανταγωνιστική συμπεριφορά συνεχιστεί. Τα πρόστιμα αυτά αντιπροσωπεύουν σημαντική αύξηση σε σχέση με τις υφιστάμενες αντιμονοπωλιακές κυρώσεις στην Ιαπωνία, οι οποίες ορίζονται στο 6% των εσόδων που αποκτώνται μέσω αθέμιτων πρακτικών.
Τι σημαίνει ο νέος νόμος της Ιαπωνίας για τις εταιρείες τεχνολογίας
Στην ουσία, ο νόμος επιδιώκει να καταργήσει τα εμπόδια που επί μακρόν ευνοούσαν τους κυρίαρχους παίκτες και να δημιουργήσει πιο ισότιμους όρους ανταγωνισμού για όλους τους συμμετέχοντες στο οικοσύστημα των εφαρμογών. Αυτό αναμένεται να ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό των τιμών, οδηγώντας σε χαμηλότερο κόστος για τους καταναλωτές και προωθώντας την καινοτομία στην αγορά. Ο νόμος αντιμετωπίζει επίσης τις ανησυχίες σχετικά με την κατάχρηση των δεδομένων των χρηστών. Απαγορεύει στις εταιρείες τεχνολογίας να χρησιμοποιούν αποκτηθέντα δεδομένα, όπως πληροφορίες χρήσης και αριθμούς πωλήσεων, για να αποκτήσουν αθέμιτο πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό με υπηρεσίες τρίτων.
Όπως περιγράφεται στους νέους κανονισμούς, ο νόμος διευκρινίζει ότι οι εταιρείες που προσδιορίζονται βάσει του νόμου ως “καθορισμένοι πάροχοι” δεν μπορούν να εμποδίζουν τρίτους παρόχους να προσφέρουν τα δικά τους καταστήματα εφαρμογών, να χρησιμοποιούν συστήματα χρέωσης τρίτων ή να παρέχουν στοιχεία μέσω ιστότοπων.
Επιπλέον, δεν μπορούν να κάνουν αθέμιτες διακρίσεις εις βάρος των προγραμματιστών εφαρμογών ή να περιορίζουν τη χρήση προγραμμάτων περιήγησης τρίτων. Όπως και η Ευρώπη, η Ιαπωνία θέλει οι χρήστες να μπορούν να αλλάζουν εύκολα τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις και να έχουν τη δυνατότητα επιλογής μεταξύ παρόμοιων υπηρεσιών για προγράμματα περιήγησης και υπηρεσίες αναζήτησης.
Η νομοθεσία αυτή, η οποία έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του 2025, αντικατοπτρίζει τις ρυθμιστικές προσπάθειες που παρατηρούνται και σε άλλα μέρη του κόσμου. Ο νόμος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις ψηφιακές αγορές, ο οποίος τέθηκε πλήρως σε εφαρμογή τον Μάρτιο, και οι πρόσφατες νομικές ενέργειες του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ κατά μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας καταδεικνύουν μια παγκόσμια ώθηση προς αυστηρότερο έλεγχο των ψηφιακών αγορών.